باتوجه به تلاشهاي بيشماري که به منظور برقراري ارتباط ميان مغز جانداران وعمق هوشمندي آنها انجام گرفته است، دانشمندان اکنون معتقدند پيچيدگي موجود در ميان اتصالات مغزي عامل عملکرد پيچيده مغز در موجودات است. مطالعه برروي اين اتصالات که در مغزهاي کوچک عملي تر از مغزهاي بزرگ است مي تواندامکان درک دقيقتري از عملکرد مغزهاي بزرگتر از قبيل مغز انسان را بدهد.

به گفته دانشمندان سئوال در اينجا است که زماني که يک حشره با مغزي به اندازه سرسوزن قادر به انجام فعاليت هاي ذهني از قبيل شمارش، انتخاب، تشخيص چهره، وطبقه بندي اشکال است، مغزي به بزرگي مغز انسان از چه توانايي‌هايي برخوردار است. در واقع دانشمندان معتقدند مغز بزرگتر هميشه نشانه اي ازهوش بيشتر نيست.

مطالعات جديد توانسته است شواهدي را مبني بر نامرتبط بودن ابعاد مغز و ميزان هوشمندي موجود ارائه کند. براي مثال در ميان انسانها، افرادي که از سر يا جمجمه بزرگتري برخوردارند لزوما سطح هوشي بالايي ندارند. والها با مغزي 9 کيلوگرمي که از بيش از 200 ميليارد نرون ساخته شده است نيز نسبت به انسانها که مغزي يک کيلويي متشکل از 85 ميليارد نرون دارند بسيار کم هوشترهستند.

درحقيقت مغزهاي بزرگتر به جاي اينکه در بالا بردن هوش سهيم باشند مي توانند از بدنهاي بزرگتر که از ماهيچه‌هاي بيشتري براي کنترل شدن برخوردارند محافظت کنند، مانند رايانه ها که ابعاد بزرگتر تنها گنجايش آنها را افزايشمي دهند و نه لزوما سرعت و کاربردشان را.

در مورد حشرات کوچکتر نيز دانشمندان دانشگاه وست ويرجينيا سرانجام با مطالعات گسترده توانستند ذهنيت سنتي را که حشراتي مانند مورچه ها، زنبوها و سوسکهارا ماشين هاي زنده اي مي دانست که تنها در برابر حوادث به شيوه اي قابلپيش بيني پاسخ مي دهند، تغيير دهند. اکنون ثابت شده است حشرات متناسب با شرايط محيطي قادر به تغيير دادن نوع رفتار خود هستند.

زنبورها از مغزهاي بسيار کوچک با کمتر از چند ميليون نرون برخوردارند و قادرند بااستفاده از آن اشکال مختلف را در دسته هاي اشکال متقارن يا نامتقارن دسته بندي کنند، اجسام را بر اساس شباهت يا متفاوت بودن آنها انتخاب کنند و يامي توانند پس از طي مسافتي معين پرواز کردن را متوقف کنند.

رفتارهاي متنوع و شيوه هاي متعدد ارتباط در ميان مورچه ها و زنبورها نشان از هوشمندبودن فوق‌العاده آنها دارد. براي مثال زنبورها مي توانند نيش بزنند،عمليات اکتشافي براي يافتن غذا انجام دهند، از کندو محافظت کنند و با بالزدن به تهويه هوا و خنک ساختن داخل کندو استفاده کنند.

با توجه به اين مطالعات دانشمندان به اين باور رسيده اند که چند صد نرون براي انجام فعاليتي مانند شمارش کافي است و چند هزار نرون براي ايجاد هوشياري کفايت خواهد کرد.

بر اساس گزارش ام اس ان بي سي ، با استفاده از چنين اطلاعاتي مهندسان نرم افزاري قادر خواهند بود برنامه هايي را به منظور شناسايي دقيق چهره و حالات روحي از زواياي متفاوت طراحي کنند ، پديده اي که زنبورها قادر به انجام آن هستند اما رايانه ها هنوز قدرت انجام آن را به دست نياورده اند