آمارهای موجود از وضعیت ایران در حوزه شیمی نشان می
دهد که محققان کشور در سالهای اخیر جهشهایی در این حوزه از علم داشته
اند به گونه ای که در سال 2008 در کل علم شیمی از نظر تعداد چاپ مقالات در
مجلات بینالمللی رتبه 18 جهان را کسب و در رشته پلیمر به عنوان یکی از زیر
شاخه های شیمی رتبه دهم دنیا را از آن خود کرده است.
علاوه بر این از سال 2005 به بعد، ایران در کلیه شاخه های علم شیمی رتبه اول منطقه را از آن خود کرد.
حذف فلزات سنگین از پسابهای صنعتی، تولید نانوذرات طلای پایدار برای
دارورسانی و ژن درمانی، بازیافت کاتالیستها با میکروارگانیزمها، بی بوکردن
گازها با نانو مواد حفره دار، تولید هیدروژن با 99/99 درصد خلوص، تولید
سنسورهای گازی و پوششهای ضدخوردگی با استفاده از فناوری نانو، استخراج از
معادن کم عیار با استفاده از روشهای نوین، تفکیک اکسیژن از هوا با نانو
زئولیت، تولید داروی جدید اسپینال z برای جلوگیری از پیشرفت سرطانهای
دستگاه گوارش و تولید حسگر الکترو شیمیایی برای اندازه گیری نوعی دارو تنها
بخشی از تحقیقاتی است که پژوهشگران کشور در حوزه شیمی اجرایی کردند و موفق
به تولید محصول نیز شده اند.
از سوی دیگر از آنجایی که اقتصاد ایران بر پایه نفت، گاز، پتروشیمی و
صنایع شیمیایی است، برگزاری سال 2011 به عنوان سال شیمی در کشور، می تواند
بهانه خوبی باشد تا علم شیمی در کشور به عنوان علمی که با اقتصاد ملی مرتبط
است، معرفی شود.
برنامه های ایران در سال جهانی شیمی
محمد علی زلفی گل - عضو ستاد برگزارکنندگان سال جهانی شیمی در
گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به کاربردهای علم شیمی در حوزه های هسته
ای، نفت، گاز، پتروشیمی ، پیل های سوختی، صنعت دارو سازی و سایر
صنایع افزود: تحقیقات نشان می دهد که فروش سالانه مواد شیمیایی تا سال 2030
در جهان به 4 هزار میلیارد یورو خواهد رسید که این میزان شامل نفت خام و
مشتقات آن و همچنین گاز طبیعی نمی شود.
وی به نامگذاری سال 2011 به عنوان سال جهانی شیمی اشاره کرد و گفت: با
توجه به نقش و اثرات علم شیمی در زندگی انسانها در سال 2007 اتحادیه بین
المللی شیمی محض و کاربردی و یونسکو به این باور رسیدند که زمان تجلیل از
دستاوردهای شیمی و مشارکت آن در بهتر شدن زندگی نوع بشر فرارسیده است از
این رو در جلسه مجمع عمومی سازمان ملل پیشنهاد نامگذاری سال 2011 به عنوان
سال جهانی شیمی مطرح شد و به تصویب رسید و متعاقب آن شورای اجرایی یونسکو
نیز در قالب تدوین قطعنامه ای این پیشنهاد را پذیرفت.
دبیر انجمن شیمی ایران با اشاره به برنامه های انجمن شیمی در سال جهانی
شیمی، خاطرنشان کرد: این انجمن در صدد است تا با سایر ارگانها برنامه هایی
را در دانشگاه ها و مراکز صنعتی اجرایی کند این برنامه ها در راستای اهداف
بین المللی تعیین شده برای سال جهانی شیمی اجرایی می شود.
ایجاد ستاد ملی سال جهانی شیمی
وی از ایجاد ستاد ملی سال جهانی شیمی برای اجرای برنامه ها خبر داد و
اضافه کرد: برای اجرای برنامه های ملی، ستاد ملی سال جهانی شیمی با حضور
وزرای علوم، تحقیقات و فناوری، آموزش و پرورش، فرهنگ و ارشاد اسلامی،
بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، دبیر کل
ملی یونسکو و انجمن شیمی ایران ایجاد می شود.
زلفی گل یاداور شد: گسترش علم شیمی در کشور، ارتقاء سطح آموزش شیمی در سطح
دبیرستان و دانشگاه، گسترش ارتباط دانشگاه ها و پژوهشگاه ها با بخش صنعت،
استفاده از توانمندیها و خلاقیت های پژوهشگران حوزه شیمی در برنامه ریزیهای
درسی و علمی و معرفی نقش شیمی در بهبود کیفیت زندگی افراد جامعه از
جمله برنامه های ملی است که از سوی ستاد ملی شیمی پیگیری می شود.
رییس دانشگاه بوعلیسینا همدان، برگزاری کنگره و
سمینارهای تخصصی در حوزه شیمی، همایش بازآموزش دبیران شیمی،
برگزاری میزگردهای مربوط به شیمی در صدا و سیما، دبیرستانها و دانشگاه ها،
برگزاری مسابقات شیمی و تقدیر از پیشکسوتان دانش شیمی ایران را از برنامه
های سال جهانی شیمی در ایران نام برد و یاداور شد: علاوه بر اینها راه
اندازی مجدد گرایش دبیری شیمی، تعیین روزی به نام روز شیمی و تهیه آرم سال
جهانی شیمی در ابران را در دستور کار داریم.